Proces metabolizmu alkoholu
Zacznijmy od krótkiego przedstawienia, jak przebiega proces metabolizmu alkoholu etylowego w organizmie. Ponad 95% spożywanego alkoholu poddawane jest procesowi utleniania do związku zwanego aldehydem octowym, przy udziale trzech układów enzymatycznych – dehydrogenazy alkoholowej odpowiedzialnej za 90% metabolizmu alkoholowego, katalazy oraz enzymów mikrosomalnych. Pierwszy proces zachodzi w cytozolu hepatocytów, ale także w żołądku, nerkach, błonie śluzowej jelit czy innych tkankach. Aldehyd octowy w drugiej kolejności jest utleniany do octanu. To, jak szybko utlenia się etanol, zależy od stosunku stężenia fosforanu do formy zredukowanej fosforanu, zaś ilość zredukowanego fosforanu wynika z dostępnych zasobów glikogenu. Jeśli występuje długotrwale wysokie stężenie alkoholu w organizmie, to rezerwy glikogenu wyczerpują się. Cierpi na tym wątroba, która traci częściowo swój potencjał redukujący, a także obserwowane jest nasilenie procesów syntezy kwasów tłuszczowych, co prowadzi do stłuszczenia wątroby. Długotrwale narażanie wątroby na taki stan może skutkować jej zwłóknieniem i marskością, czyli częstymi przypadłościami osób nadużywających alkoholu.
Szkodliwe efekty metaboliczne alkoholu u cukrzyków
Chorzy na cukrzycę są narażeni na występowanie hipoglikemii po spożyciu alkoholu. Nawet małe ilości alkoholu we krwi powodują silne zahamowanie procesu glukoneogenezy w wątrobie, a także zmniejszenie utleniania kwasów tłuszczowych i wpływają na szlak mleczanowy w wątrobie. Wszystkie te procesy sprzyjają hipoglikemii, a także utrudniają jej leczenie. Bardzo istotny jest fakt, że zahamowanie procesów w wątrobie może trwać nawet kilkanaście godzin, zatem jest ryzyko wystąpienia hipoglikemii w nocy oraz następnego dnia po spożyciu. Opóźniona hipoglikemia jest obserwowana po spożyciu alkoholi o śladowej lub małej ilości węglowodanów np. wysokoprocentowych wódek, wytrwanych win. Dlatego konieczne jest badanie poziomu glukozy przed pójściem spać, w nocy oraz wcześnie rano, a także podanie dodatkowej dawki insuliny czy spożycie dodatkowej porcji węglowodanów. Z kolei alkohole o wysokiej zawartości węglowodanów, jak cydr, piwo, słodkie wina, likiery skutkują hipoglikemią po posiłkową. Ich spożywanie jest bardzo niebezpieczne dla diabetyków, bo należy indywidualnie ustalić podaż insuliny, by zapobiec wystąpieniu hipoglikemii. Odczuwanie hipoglikemii jest zaburzone po spożyciu alkoholu. Ponadto alkohol może prowadzić do przewlekłego zapalenia trzustki, któremu w 50% towarzyszy cukrzyca. Nadmierne spożywanie alkoholu sprzyja występowaniu powikłań przy cukrzycy. Ogólne zalecenie Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego jest takie, by diabetycy nie spożywali w ogóle alkoholu, nawet w umiarkowanych ilościach.
Zalecenia dotyczące spożywania alkoholu dla diabetyków
Jeśli już diabetyk decyduje się na umiarkowane spożycie alkoholu, powinien pamiętać o kilku zasadach:
- Drinki należy pić powoli, nigdy na czczo, zawsze po posiłku
- Dopuszczalna dawka alkoholu etylowego to 20 g czystego etanolu dla kobiet na dobę i 30 g dla mężczyzn, zatem 2 lub 3 drinki o typowej objętości
- Należy sprawdzić skład alkoholu, zawartość węglowodanów, by wiedzieć, jak jego spożycie wpłynie na poziom glukozy we krwi
- Należy mierzyć poziom glukozy regularnie oraz spożywać alkohol w obecności osoby znającej objawy hipoglikemii
- Trzeba mieć świadomość, że nawet mała ilość alkoholu może skończyć się hipoglikemią u diabetyka
- Bezwzględnie nie mogą spożywać alkoholu diabetycy cierpiący na zapalenie trzustki, neuropatię, dyslipidemię oraz z niekontrolowaną cukrzycą.
Nieważne, czy cierpisz na cukrzycę czy nie – jeśli masz problem z nadużywaniem alkoholu, musisz szukać pomocy, zanim dojdzie do uszkodzenia organizmu i rozwinięcia się przewlekłych chorób. Podejmij leczenie z wszywką Naltrexone – Lublin oferuje je w klinice Alko-Implant, gdzie zespół wykwalifikowanych specjalistów pomaga walczyć z uzależnieniem osobom, które chcą odzyskać kontrolę nad swoim życiem. Wystarczy decyzja i wizyta lub telefon, by wejść na drogę ku życiu bez alkoholu!